Wat gaat het ineens snel hè? Van een hulpeloze baby naar een eigenwijze peuter met een duidelijke mening. Als moeder sta je soms met je mond vol tanden: “Zei je dat nou écht?” De ontwikkeling peuter is misschien wel één van de meest indrukwekkende fases in de opvoeding. Je kind leert lopen, praten, zelf eten én (spoiler alert) grenzen opzoeken. En ja, dat alles vaak in één dag.
In deze blog neem ik je mee in alles wat je moet weten over de ontwikkeling peuter – met herkenbare voorbeelden, een beetje wetenschap en vooral veel tips vanuit mijn eigen moederhart.
Wat houdt de ontwikkeling peuter in?
De ontwikkeling peuter begint ongeveer rond het eerste levensjaar en loopt tot een jaar of drie. Het is een periode waarin je kind zich razendsnel ontwikkelt op verschillende gebieden:
- Motorisch: leren lopen, klimmen, rennen (en soms vallen)
- Taal: van “mama” naar “mama, ik wil dat niet!”
- Sociaal: leren delen (of juist helemaal niet)
- Cognitief: oorzaak-gevolg ontdekken, simpele puzzels maken
- Emotioneel: zelf emoties leren herkennen én uiten
Het mooie is: elke peuter doet dit op zijn eigen tempo. Dus vergelijk je kindje vooral niet teveel met het buurjongetje of je neefje. De ontwikkeling peuter is uniek, net als jouw kind.
De magische woordjes: “Zelluf doen!”
Als er iets kenmerkend is voor de ontwikkeling peuter, dan is het wel dat vurige verlangen naar zelfstandigheid. Alles moet en zal zelluf gedaan worden. Zelf schoenen aandoen (verkeerd om, maar ach), zelf eten (met meer op de vloer dan in de mond) en zelf die jas aantrekken (liefst in juli).
En weet je? Hoe frustrerend het soms ook is, dit hoort erbij. Volgens kinderpsychologen is deze drang naar autonomie essentieel voor de identiteitsontwikkeling. Je kind leert namelijk door te doen. En door fouten te maken. Dus ja, het kost tijd. En geduld. Maar het is óók prachtig om te zien hoe ze groeien in zelfvertrouwen.
Mijn ervaring met de ontwikkeling peuter
Toen mijn zoontje voor het eerst “nee!” riep, met vuur in zijn ogen, schoot ik even in de lach. Daarna dacht ik: oké, dit wordt een fase. Nou, dat was het. Een lange.
Maar eerlijk? De ontwikkeling peuter heeft me als moeder ook laten groeien. Ik leerde ineens wat echt geduld is. Hoe ik consequent moest zijn (ook als ik moe was) en hoe belangrijk het is om je kind serieus te nemen, zelfs als het over een groene beker gaat en niet die blauwe.
Ik ontdekte ook dat elk ‘lastig moment’ eigenlijk een groeimoment is. Die driftbui in de supermarkt? Dat is een peuterbrein dat nog moet leren omgaan met emoties. Die eindeloze “waarom?”-vragen? Nieuwsgierigheid in actie. De ontwikkeling peuter is intens, maar ook zó bijzonder.
Ontwikkeling peuter: wat zegt de wetenschap?
Onderzoekers geven aan dat de ontwikkeling peuter een cruciale basis legt voor later functioneren. Het brein groeit explosief in deze jaren. Vooral de prefrontale cortex (voor plannen, concentreren en impulsen onderdrukken) is volop in ontwikkeling, maar nog lang niet af. Daarom is het ook zo moeilijk voor peuters om te ‘luisteren’ of rustig te blijven wachten.
Ook taalontwikkeling is booming in deze fase. Kinderen kunnen tussen 18 maanden en 3 jaar wel van 50 naar 1000 woorden gaan. Praat veel met je kind, benoem dingen en stel vragen. Dat stimuleert niet alleen de taal, maar ook de band tussen jullie.
Kortom: de ontwikkeling peuter is misschien chaotisch, maar mega waardevol.
Tips om de ontwikkeling peuter te ondersteunen
- Geef ruimte én grenzen: Laat je peuter dingen zelf proberen, maar stel ook duidelijke grenzen.
- Stimuleer spelenderwijs: Puzzels, blokken, boekjes – alles wat de zintuigen prikkelt helpt.
- Praat veel met je kind: Ook als ze nog weinig terugzeggen. Taal groeit door interactie.
- Neem emoties serieus: “Ik zie dat je boos bent” werkt vaak beter dan “Stel je niet aan.”
- Wees niet bang voor herhaling: Peuters houden van voorspelbaarheid – dat geeft rust.
En nu jij! Hoe ervaar jij de ontwikkeling peuter?
Welke mijlpalen heeft jouw peuter al bereikt? Of waar loop jij juist tegenaan in deze fase? Deel het met ons op Instagram of reageer onder onze post. Wij vinden het heerlijk om herkenbare verhalen van andere moeders te lezen – en wie weet help jij er ook weer eentje verder.
Lees hier meer over de peuter.
