Een peuter van 3 jaar is een heerlijk mensje met een flinke dosis eigen wil. Alles moet zélf, het liefst meteen, en altijd volgens hun logica (die wij volwassenen maar zelden begrijpen). Tegelijkertijd zie je de mooiste sprongen in hun ontwikkeling: hun woordenschat groeit explosief, ze maken grapjes, stellen eindeloos veel vragen en beginnen écht hun plekje in de wereld te ontdekken.
Welkom in de fase van de kleine persoonlijkheden met grote emoties. Ik neem je mee in wat je kunt verwachten van een peuter van 3 jaar, hoe je hem of haar kunt begeleiden, én hoe je als ouder soms even op adem komt.
Spraakwaterval en eindeloze waarom-vragen
Een peuter van 3 jaar praat vaak al hele zinnen en stelt áltijd vragen. “Waarom is de lucht blauw?” “Waarom moet ik slapen?” “Waarom heb jij haren op je benen?” Je zou er soms gek van worden, maar al die vragen zijn juist geweldig voor hun ontwikkeling. Ze ontdekken oorzaak en gevolg, bouwen aan hun taalvaardigheid en oefenen sociale interactie.
Wist je dat kinderen rond deze leeftijd gemiddeld zo’n 900 tot 1.000 woorden gebruiken? En dat ze soms ineens woorden gebruiken waarvan jij niet eens weet waar ze ze vandaan hebben? Bizar én prachtig.
Zelfstandigheid en grenzen opzoeken
“Zelluf doen!” is ook bij een peuter van 3 jaar hét motto van de dag. Ze willen zelf hun jas aantrekken (al duurt dat 10 minuten), zelf boter op hun brood smeren en zélf bepalen welke kleur sokken ze dragen. En dat is goed: het stimuleert hun zelfvertrouwen en motorische ontwikkeling.
Tegelijkertijd is dit ook de leeftijd waarop grenzen testen een ware kunstvorm wordt. Niet om jou te pesten, maar om te ontdekken: wat mag wel, wat mag niet, en hoe ver kan ik gaan? Duidelijke regels, vaste routines en liefdevolle consequenties geven je peuter structuur én veiligheid.
Mijn ervaring: soms hilarisch, soms om te huilen
Als moeder van een peuter van 3 jaar kan ik eerlijk zeggen: het is een achtbaan. Mijn dochter kon me binnen vijf minuten laten lachen, gillen en zuchten van frustratie. Alles draaide om keuzes: de verkeerde beker kon haar dag volledig verpesten.
Maar… ik vond het ook een van de mooiste fases. Ze begon ineens grapjes te maken, had fantasiegesprekken met haar knuffels, en zei uit zichzelf: “Mama, jij bent lief.” Op zo’n moment vergeet je spontaan de vijf driftbuien van eerder die dag.
Wat ik heb geleerd? Kies je momenten. Laat los waar het kan, maar wees duidelijk waar het moet. En vooral: lach om de chaos. Want deze fase vliegt voorbij.
Lees ook over de peuter van 2 jaar
Fantasiespel en sociale groei
Een peuter van 3 jaar leeft steeds vaker in een fantasiewereld. Je ziet hem een brandweerauto nadoen, doktertje spelen met knuffels of theekransjes houden met onzichtbare vriendjes. Dit fantasiespel is ontzettend belangrijk: het stimuleert creativiteit, taal, probleemoplossing én sociaal gedrag.
Ook zie je nu de eerste vormen van samenspel met andere kinderen. Waar ze eerder vooral naast elkaar speelden, beginnen ze nu samen verhalen te verzinnen en rollen te verdelen. Laat ze experimenteren en grijp niet te snel in, zelfs als het af en toe botst. Zo leren ze de belangrijkste sociale vaardigheden spelenderwijs.
Slaap en eten: routines zijn je beste vriend
Hoewel de meeste peuters van 3 jaar geen dutjes meer nodig hebben, kunnen ze eind van de middag nog flink moe zijn met bijbehorende driftbuien. Vaste slaaproutines in de avond zijn dus essentieel. Denk aan een terugkerende volgorde: opruimen, pyjama, tanden poetsen, voorlezen, knuffel en slapen.
Ook op het gebied van eten is structuur belangrijk. Je peuter van 3 jaar kan ineens super kieskeurig worden (“Ik lust geen aardappels… meer!”) of dagenlang alleen maar brood willen. Blijf geduldig, bied gezonde variatie aan en geef het goede voorbeeld – dwingen werkt averechts.
Even over jou, lieve ouder
Een peuter van 3 jaar is geweldig, maar ook intens. Je wordt elke dag geconfronteerd met je eigen grenzen, geduld en improvisatievermogen. Vergeet jezelf niet. Plan momenten voor jezelf, al is het maar een warme kop koffie zonder onderbrekingen. Praat met andere ouders, deel je frustraties én successen.
Ouderschap draait niet om perfectie, maar om verbinding. En die heb je allang, elke keer als je kind bij je op schoot kruipt, sorry zegt na een driftbui of je vol liefde aankijkt.
Deel jouw peuterverhaal!
Heb jij ook een peuter van 3 jaar in huis? Wat vind jij het leukste aan deze fase? Of juist het lastigste? Deel jouw ervaring met andere moeders via onze socials want herkenning en een beetje humor maken het opvoeden een stuk leuker.
Laat van je horen in de reacties op Instagram of Facebook!
Lees hier meer over peuter
