Elke ouder kent het wel, je peuter die eerst vrolijk alles at, dezelfde peuter weigert eten van de een op de andere dag, zoals groente en fruit. Het bord wordt weggeduwd, een appel wordt met een vies gezicht genegeerd en alles wat groen is, lijkt verdacht. Dit kan behoorlijk frustrerend zijn, zeker als je je zorgen maakt over een vitaminegebrek. Maar waarom weigert je peuter eten zoals groente en fruit ineens en hoe kun je je kind helpen (gezond) te eten, zonder dat het een strijd wordt en ze toch alle vitamines binnen krijgen die ze nodig hebben.
Waarom weigert je peuter eten zoals groente en fruit?
Je vraagt je af, waarom je kind eerst alles at, maar nu vies naar jouw gekookte prakkie zit te kijken. Een peuter weigert eten (meestal groente of fruit) om meerdere redenen:
1. Normale ontwikkelingsfase
Peuters ontdekken hun eigen wil en oefenen graag controle uit. Door eten te weigeren, laten ze zien dat ze zelf keuzes willen maken. Dit betekent niet dat ze nooit meer groente en fruit zullen eten, maar dat ze hun grenzen testen.
2. Neofobie (angst voor nieuw eten)
Rond de leeftijd van 2 jaar kunnen kinderen een afkeer ontwikkelen tegen onbekende voedingsmiddelen. Vooral groente, met zijn vaak bittere smaak, wordt dan vaak geweigerd. Dit is een natuurlijke overlevingsinstinct: vroeger hielp dit om giftige planten te vermijden.
3. Minder eetlust
Na het eerste levensjaar groeit een kind minder snel dan in het eerste jaar, waardoor de eetlust afneemt. Een peuter heeft simpelweg minder eten nodig dan een baby.
4. Structuur en gewoontes
Kinderen houden van routine. Als een peuter gewend is aan zoete smaken, zoals fruit of yoghurt, kan de minder zoete smaak van groenten even wennen zijn.
5. Gevoeligheid voor textuur en smaak
Sommige kinderen vinden de textuur van bepaalde groenten niet prettig: te draderig, te zacht of te knapperig. Ook de natuurlijke bitterheid van sommige groenten, zoals broccoli of spruitjes, kan afschrikken.
6. Te veel tussendoortjes
Als een peuter de hele dag door koekjes, crackers of zoete snacks krijgt, is de trek in gezonde producten zoals groente en fruit bij de hoofdmaaltijd vaak verdwenen.
7. Vitaminegebrek en energiedipjes
Een gebrek aan vitamines en mineralen door een eenzijdig dieet kan ervoor zorgen dat je kind sneller moe of prikkelbaar wordt. Dit kan de eetlust verder verminderen, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat.
Wat kun je doen als je peuter groente en fruit weigert?
Je peuter weigert eten met name groente of fruit en je zit met je handen in het haar. Je wil namelijk wel dat je kind alle vitamines en mineralen binnen krijgt. Gelukkig zijn er veel manieren om je peuter toch gezonde voeding te laten eten zonder dat het een gevecht wordt.
1. Bied groente en fruit herhaaldelijk aan
Onderzoek toont aan dat een kind een nieuw voedingsmiddel tot wel 15 keer moet proeven voordat hij het accepteert. Blijf dus groente en fruit aanbieden, zonder dwang.
2. Maak eten leuk
Snijd fruit en groente in grappige vormpjes, maak een regenboogbord met verschillende kleuren of laat je peuter zelf een smoothie maken. Hoe leuker het eruitziet, hoe groter de kans dat je kind het wil proberen.
3. Verstop groente in gerechten
Als je peuter groente weigert, kun je het verwerken in andere gerechten. Denk aan courgette in pannenkoeken, spinazie in een smoothie of geraspte wortel door de pastasaus.
4. Eet samen en geef het goede voorbeeld
Kinderen leren door te kijken. Als jij met smaak je bord met groenten opeet, is de kans groter dat je kind dit ook probeert.
5. Laat je kind helpen bij de bereiding
Kinderen zijn sneller geneigd iets te eten als ze hebben geholpen met de bereiding. Laat je peuter een banaan pellen, tomaatjes wassen, een ei pellen, of een komkommer snijden met een kindvriendelijk mes.
6. Maak het een gewoonte
Zorg dat groente en fruit standaard onderdeel zijn van elke maaltijd. Bijvoorbeeld een stukje paprika bij de lunch of een schaaltje aardbeien bij het ontbijt. Hoe vaker ze het zien, hoe normaler het wordt.
7. Zorg voor vaste eetmomenten en beperk tussendoortjes
Als je peuter vlak voor het avondeten nog een koekje of een boterham krijgt, is de kans klein dat hij trek heeft in groente. Zorg voor duidelijke eetmomenten en bied gezonde tussendoortjes aan, zoals een stuk fruit of groentesticks.
8. Combineer smaken
Als je kind groente niet lekker vindt, combineer het dan met iets wat hij wél lekker vindt. Bijvoorbeeld een schijfje appel bij wortels of een beetje kaas over de broccoli.
9. Dwing niet, maar stimuleer
Dwingen werkt vaak averechts. Geef je peuter de vrijheid om zelf te beslissen hoeveel hij eet, maar moedig proeven aan. Een simpele regel kan zijn: “Je hoeft het niet op te eten, maar wel te proeven.”
10. Let op tekorten en vul eventueel aan
Als je kind langdurig te weinig groente en fruit eet, kun je overwegen om (tijdelijk) een multivitamine te geven. Overleg dit eventueel met een arts.
Wanneer moet je je zorgen maken?
In de meeste gevallen is kieskeurig eetgedrag een fase. Maar als je kind:
- Aanhoudend gewichtsverlies heeft of niet meer groeit
- Langdurig extreem weinig eet
- Symptomen van een vitaminegebrek vertoont, zoals bleekheid, lusteloosheid of snel ziek worden
- Sterk negatieve emoties of paniek vertoont rondom eten
… dan is het verstandig om een huisarts of diëtist te raadplegen.
Blijf geduldig en maak van eten geen strijd
Het moraal van het verhaal is, blijf geduldig en maak van eten geen strijd. Je peuter weigert eten zoals groente en fruit, niet om je te pijnigen. Onthoud dat ook dit een normale fase is en deze fase ook weer voorbij gaat. Blijf gezonde voeding aanbieden, maak het leuk en eet zelf het goede voorbeeld. kijk op de site van het voedingscentrum.
Kijk de volgende video met tips om je peuter weer beter te laten eten:
Wil je meer weten, lees dan verder op /peuters & voeding/
Herken jij dit probleem? Hoe zorg jij ervoor dat je kind toch voldoende groente en fruit eet? Deel je tips met andere moeders op onze social media!
